Wat is stress en burn-out?
Hoog op de lijst van stressvolle gebeurtenissen zijn het verlies van een dierbare, scheiden, onzekerheid over je baan en verhuizen. En zo zijn er nog meer dingen waar je behoorlijk stress van kunt krijgen. Realiseer je wel dat een paar dagen ‘somber’ zijn echt iets anders is dan depressief zijn en een burn-out weer iets anders dan je ergens druk over maken.”
Stress is een overlevingsreactie van het lichaam. Je spieren zijn gespannen, je staat klaar voor een van de drie acties: vluchten, vechten of bevriezen. Dat is in sommige situaties behoorlijk belangrijk… Het is heel handig als je lichaam met ‘vluchten’ reageert wanneer er een auto op je afkomt, maar in het dagelijks leven is zo’n verhoogde paraatheid meestal niet echt nodig. Want als dit te lang aanhoudt, kan stress tot een burn-out leiden. Dan ben je aan het overleven in plaats van leven. Kom je in een stressvolle situatie terecht, kijk dan naar de realiteit. Raak je je baan kwijt, dan is dat zeer stressvol, maar je kunt er ook iets mee doen en nieuwe mogelijkheden zoeken.
Ik zie in mijn praktijk mensen die merken dat ze in verschillende situaties toch altijd op dezelfde manier reageren: een oud patroon. Reageren vanuit angst, boosheid, of het gewoonweg (even) niet meer weten. Vaak zijn het reacties die in het verleden ontstaan zijn. Ooit (…) waren dat zinvolle en adequate reactie’s. Toen. Daar kun je niet omheen, het verleden heeft je gevormd. Wanneer je inzicht krijgt in deze oude patronen en leert anders te reageren, kun je die patronen doorbreken en krijg je weer grip op situaties.
In de therapie leer ik mensen om met inzicht en technieken anders met gevoelens, gedachten en gedrag van stress om te gaan. In gesprekken lopen we de oude patronen na, wat is het effect, is het nog helpend in de huidige dagelijse situatie, wat heb je nú nodig. Vandaar uit construeren we een nieuw, wél helpend patroon. Hierbij gaan we systemisch te werk en zullen we eerst moeten terugkijken naar je verleden: waar werden de oude patronen (door) gevormd, wie en wat speelde daarbij een belangrijke rol?
Heb je last van lichte stressverschijnselen, begin dan eens met het inbouwen van rust en neem genoeg tijd voor jezelf. En met rust bedoel ik ook echte rust. Bedenk hoe jij je het liefst wilt voelen: ga na waneer de laatste keer was dat jij je zo voelde en wat je toen deed. Is het mogelijk om dezelfde activiteit nu te doen? Zet je gedachten op een ander spoor, doe iets wat voor jou niet voor de hand ligt.
Maak jij je druk om dingen van buitenaf? Bedenk dan dat je daar meestal niets aan kunt veranderen. Besluit dat je daar minder energie in stopt en kijk meer naar wat er in je eigen leven wel goed gaat of waar je wel iets aan zou kunnen doen. Probeer daar je balans in te vinden. We gaan zo vaak uit van een ‘maakbare’ wereld, waarin je alles in eigen hand hebt, maar daarmee leg je de lat wel heel hoog. Altijd maar voldoen aan de verwachtingen van de ander, en vooral ook die van jezelf…. Het is erg moeilijk om te accepteren als je jezelf overvraagt. En je hebt niet altijd een keuze, want sommige dingen gebeuren gewoon. Maar je kunt wel kiezen voor de manier waarop je er op reageert. Heb je last van burn out? Zet de eerste stappen naar herstel! Acceptatie kost minder energie dan vechten.