3 Destructieve patronen in relaties
07 juni 2021 
4 min. leestijd

3 Destructieve patronen in relaties

Welke 3 destructieve patronen zijn er in relaties?

In relaties waar spanningen, meningsverschillen en conflicten vaak hoog oplopen, is een destructief communicatie patroon ontwikkeld. In een destructief communicatiepatroon  zie je vaak, wat de andere fout doet. Je ziet dan niet meer wat je aandeel is in het patroon. Door het gehele patroon te gaan kennen, dat er is ontstaan, kun je ook je aandeel in het patroon (weer) gaan zien. Als dat gebeurt, ontstaan er meer mogelijkheden voor verandering. Voordat iets aan het patroon wilt gaan veranderen, is het goed om te weten welke 3 destructieve patronen er zijn in relaties.

Erkenning

Voordat ik de patronen ga beschrijven is het goed te erkennen dat de beschrijvingen die ik hier geef, zijn ontleend aan het boek ‘Houd me vast’,  van dr. Sue Johnson (2008). De patronen worden overigen ook beschreven door Justine van Lawick en Margreet Visser (2014) in hun boek ‘Kinderen uit de Knel, een intervisie voor gezinnen verwikkeld in een echtscheiding’.

Wat zijn de 3 destructieve patronen?

1. ‘Zoek de boef’

Het eerste destructieve patroon noemt Johnson (2008) ‘Zoek de boef’. Bij van Lawick en Visser (2014) wordt het patroon ‘opzoeken-opzoeken’ genoemd. Hieronder citeer ik zinnen uit het boek van dr. Sue Johnson (2008).

“De bedoeling van ‘zoek de boef’ is zelfbescherming, maar de voornaamste bezigheid is over en weer aanvallen, beschuldigen en veroordelen. Het startsein voor dit reactiepatroon is dat we ons bezeerd voelen door of kwetsbaar bij onze partner en dat we dan ineens onze greep kwijtraken. We zijn onze emotionele veiligheid kwijt. En als we dan opschrikken, grijpen we alles aan dat ons wellicht die greep weer kan teruggegeven. Dat kunnen we proberen door onze partner negatief af te schilderen, door hem of haar zwart te maken. Onze aanval kan een reactie zijn of een preventieve aanval. We zouden ‘zoek de boef’ net zo goed kunnen noemen: ‘niet ik, maar jij’. Als we ons in de hoek gedrukt voelen en door angst worden overspoeld, dan zien we alleen nog het meest voor de hand liggende  en richten ons daarop. Ik kan zien en voelen wat jij me net hebt aangedaan”.

2. ‘De protestpolka’

Het tweede destructieve patroon noemt Johnson (2008) ‘De protespolka’. Bij van Lawick en Visser (2014) wordt het patroon ‘opzoeken-terugtrekken’ genoemd. Hieronder citeer ik wederom dr Sue Johnson (2008).

“Dit is de meest voorkomende en verstrikkende dans in relaties. Het is voor paren moeilijk om het patroon van deze dans te herkennen. Anders dan het overduidelijke patroon van aanval en tegenaanval in de ‘zoek de boef’-dans, is de protestpolka subtieler. Eén partner is de eisende partij en protesteert heftig tegen het gebrek aan verbondenheid; de ander trekt zich terug  en drukt zijn impliciete kritiek uit door middel van stilzwijgen. Ontevreden partners die elkaars noodsignalen niet herkennen, klagen vaak over een moeilijk ‘communicatieprobleem’ of over ‘constante’ spanningen”.

3. ‘Verstijf en vlucht’

Het derde en laatste destructieve patroon noemt Johnson (2008) ‘Verstijf en vlucht’. Bij van Lawick en Visser wordt het patroon ‘terugtrekken-terugtrekken’ genoemd. Hieronder citeer ik voor de laatste keer dr Sue Johnson (2008).

“Soms gebeurt het dat ik bij een echtpaar in mijn spreekkamer niet de vijandigheid hoor van de ‘zoek de boef’-dans, of het uitzinnige ritme van de ‘protestpolka’, alleen maar een dodelijke stilte.  Als we de vergelijking van een relatie met een dans nog even doortrekken, dan hebben hier beide partners de dansvloer verlaten! Het lijkt alsof er niets meer op het spel staat, alsof niemand meer belang heeft bij de dans. Behalve dan dat er een voelbare spanning in de lucht hangt en de pijn van bieder gezicht is af te lezen. Ze zijn allebei alleen nog maar gericht op zelfbescherming en proberen te doen alsof ze niets voelen of nodig hebben”.

Ontdekken

Wil je ontdekken in welk patroon je met je partner verzeild bent geraakt? Vul dan eens de volgende zin verder in:

Naarmate ik meer……………….., ga jij meer…………….., waarop ik dan weer meer………….. enzovoorts (uit Johnson, 2008)

Lukt het om het hele communicatiepatroon in beeld te krijgen?

Verder…

Het patroon ontdekken en herkennen is een eerste stap, om uit het destructieve patroon te raken met je partner. De volgende stap is… actie!

Ga in gesprek en blijf in gesprek. Dat kan met hulp van Moon Consultancy. Meer informatie of aanmelden? Vul onderstaande formulier in en ik neem zo spoedig mogelijk contact op.

Informatie & aanmelden Therapie

Aanmelden en informatie bij Moon Consultancy
  • Vul je gegevens in en ik zal zo snel mogelijk contact met je opnemen!
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Mirjam Veltman: 30+ jaar therapeut voor individuen, partners en gezinnen met als specialisatie hechting en trauma. Cliënten komen uit alle lagen, rangen en standen van de samenleving: van celebrity's uit de mediawereld, politici, directeuren met beursgenoteerde bedrijven, loodgieters, onderwijzers, hoogleraren, thuis-blijf- moeders en vaders, vastgelopen en opstandige jongeren ...! en alles daar tussen in.Getrouwd en moeder van 3 kinderen. Trotse hondenbezitster en liefhebster van wandelen in de natuur van bos, polders en strand. Auteur van het boek "Allemaal bijzondere mensen", korte verhalen uit de praktijk van mijn praktijk Moon Consultancy.
Reactie plaatsen